Χρυσούλα Ιωαννίδου – Έτσι βάφουμε τα αυγά στο Ορμένιο

🥚 Ένα από τα σημαντικότερα έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας είναι το βάψιμο των αυγών. Το 🔴 κόκκινο χρώμα, που παραδοσιακά τα βάφουμε, συμβολίζει τα πάθη του Χριστού γι’ αυτό και η διαδικασία αυτή γίνεται την Μεγάλη Πέμπτη. Η Χρυσούλα Ιωαννίδου μας περιγράφει τον τρόπο που βάφουν τα αυγά στο χωριό της, το Ορμένιο, με φυσικό τρόπο και υλικά που βρίσκονται στη φύση. Χωρίς χημικά για τα ευαίσθητα παιδικά χεράκια!

H Χρυσούλα Ιωαννίδου γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ορμένιο όπου συνεχίζει να ζει. Είναι παντρεμένη, έχει δύο παιδιά και εφτά εγγόνια. Το μεράκι της είναι να καταγράφει τα ήθη και έθιμα του χωριού, όπως και παραδοσιακές συνταγές που μαγείρευε η γιαγιά της και συνεχίζει να μαγειρεύει και η ίδια.

Μας λέει η Χρυσούλα…¨Την Μεγάλη Πέμπτη βάφουμε τα αυγά για το Πάσχα. Η Μεγάλη Πέμπτη σε μας ονομάζεται κόκκιν Πέφτ ή Πέμπτ. Αρκετές μέρες πριν πηγαίνουμε και βγάζουμε με το δικράνι το ριζάρ( ριζάρι). Βγάζουμε τις ρίζες του φυτού. Τις πλένουμε καλά, και τις χτυπάμε με ένα σφυρί η τσεκούρι για να σπάσει ο φλοιός τους. Το βράδυ της Μεγάλης Τετάρτης το βάζουμε το ριζάρ σε ένα τενεκέ με νερό και το βράζουμε για να βγάλει το χρώμα του. Να είναι έτοιμο το πρωί για να βάλουμε μέσα τα αυγά μας. Άλλες νοικοκυρές στραγγίζουν το υγρό και σε αυτό βάζουν τα αυγά άλλες τα τοποθετούν αφήνοντας τις ρίζες από το ριζάρι μέσα στον τενεκέ. Κάποια από τα αυγά μας τα τυλίγουμε με καλτσόν βάζοντας πάνω στο αυγό ένα φύλλο από λουλούδια ή φύλλα φράουλας. Πρωί πρωί πηγαίνουν στο κοτέτσι για να πάρουν το φρέσκο αυγό που γέννησαν οι κότες. Μόνο του θα το βάψουν αυτό για να μην μπερδευτεί με τα άλλα. Αυτό το αυγό θα αντικαταστήσει της προηγούμενης χρονιάς το αυγό στο εικονοστάσι. Πριν το βάλουμε στο εικονοστάσι θα κάνουμε στα πρόσωπα των παιδιών κύκλο λέγοντας: καλώς ήρθες Πασχαλιά, με τα κόκκινα τα αυγά, δώσε σε στο παιδί υγειά. Ύστερα παίρνουμε το παλιό αυγό για να το ρίξουμε στα κεραμίδια. Με τα φύλλα από τα κρεμμύδια βάφουμε καφετί αυγά. Από βραδις τα βράζουμε και τα κρεμμυδοτσουφλα. Όσο πιο πολλά τσόφλια έχουμε τόσο πιο σκούρα γίνονται τα αυγά μας. Μπορούμε να βγάλουμε διάφορα χρώματα αυγών και με τα τσόφλια των κρεμμυδιών όπως και με το ριζάρι. Το τρίτο υλικό που χρησιμοποιούμε για βαφή αυγών είναι τα φύλλα της αμυγδαλιάς. Όμως για να βγάλουν το χρώμα τα φύλλα της αμυγδαλιάς χρειάζεται να ρίξουμε μέσα στην κατσαρόλα ένα μικρό κομμάτι στιπτιριας. Και έχουμε το καλύτερο κίτρινο χρώμα. Κανένα από τα τρία χρώματα δεν βγαίνει στα χέρια. Το κόκκινο αυγό από το εικονοστάσι το έβγαζαν κάθε φορά που έριχνε χαλάζι μαζί με την πυροστιά από το τζάκι. Για να μην ρίχνει χαλάζι όλη την χρονιά απέφευγαν να πλένουν και να απλώνουν άσπρα ρούχα την Μεγάλη Πέμπτη. Εκείνη την ημέρα φτιάχναμε και τα τσουρέκια. Δεν έφτιαχναν πλεξούδες τα τσουρέκια. Τα τσουρέκια γίνονται μικρά μικρά στρογγυλά σαλιγκάρια. Έχουν επάνω αμύγδαλα και σουσάμι. Τσουρέκι και κόκκινα αυγά, έπρεπε τα παιδιά να πάνε στον νονό τους. Πασχαλιές έφτιαχναν οι νοικοκυρές για τα παιδιά των συγγενών. Οι πασχαλιές είχαν στην μέση κόκκινο. Γινόταν πολλά ταψιά τσουρέκια και ψηνόταν στον ξυλόφουρνο. Για να μην αρπάξουν από πάνω, έβρεχαν ένα φύλλο εφημερίδας και σκέπαζαν ένα ένα τα ταψιά.¨

📷Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο της Χρυσούλας Ιωαννίδου και την ευχαριστούμε που τις μοιράζετε μαζί μας!!