Θεοφάνια στη Δαδιά και κάλαντα Φώτων

Το έθιμο αυτό γινόταν πολύ παλιά σε όλη τη Θράκη αλλά με τα χρόνια ξεχάστηκε ή σταμάτησε λόγω έλλειψης νέων. Στη Δαδιά δεν σταμάτησε ποτέ και συνεχίζεται με μεγάλη κατάνυξη και με τη συμμετοχή όλων των νέων του χωριού και με πλήθος κόσμου!

Το μεσημέρι της παραμονής των Φώτων, γύρω στις 3,  χτυπάει η καμπάνα και καλεί τους πιστούς να πάνε να πάρουν την εικόνα της Παναγιάς από το Μοναστήρι. Η διαδρομή είναι περίπου 4 χλμ και γίνεται συνήθως με τα πόδια.

Φτάνοντας στο Μοναστήρι γίνεται μία μικρή εκκλησιαστική λειτουργία από τον παππά του χωριού και παρισταμένου του Μητροπολίτη. Δύο παλικάρια παίρνουν την θαυματουργή εικόνα στα χέρια και ξεκινούν για την επιστροφή. Οι άντρες μοιράζονται τη διαδρομή για πάρουν όλοι την ευλογία της.

Στην είσοδο του χωριού και πάνω στο δρόμο ως το ναό περιμένουν οι πιστοί που δεν συμμετείχαν στην πομπή, έξω από τα σπίτια τους με αναμμένα τα θυμιατά για να την καλωσορίσουν και να την προσκυνήσουν.

Η πομπή φτάνει στην εκκλησία και η εικόνα τοποθετείται στο κέντρο του ναού. Ακολουθεί “Παράκληση” και η εκκλησία παραμένει ανοιχτή ως την επόμενη μέρα για να προσκυνήσουν όσοι το επιθυμούν. Κάποιες γυναίκες ξαγρυπνούν και Την συντροφεύουν όλη τη νύχτα.

Ανήμερα των Φώτων και μετά την λειτουργία, οι άντρες του χωριού, κάθε ηλικίας, μαζί με την εικόνα της Παναγίας και τον Σταυρό, βγάζουν τα εικονίσματα στο προαύλιο. Το Σταυρό, το σηκώνει διαφορετικό παλικάρι κάθε χρόνο αρκεί να είναι από διαφορετική γειτονιά και να σχηματίζει κύκλο η σειρά των γειτονιών. Προσφέρει κόλλυβα την επόμενη χρονιά « υπέρ ευκαρπίας της Γής και της υγείας των ανθρώπων».

Μετά τον αγιασμό των νερών και με τα εικονίσματα στα χέρια τρέχουν σ’ όλο το χωριό φωνάζοντας « ντράγκα-ντράγκα Κύριε Ελεεεεεεεεεέησον!!!!!!!!!!!!.», για να διώξουν τα καρκατζέλια.

Οι εικόνες περνούν από όλα τα εκκλησάκια και παρεκκλήσια του χωριού, τον Άη Γιάννη, τον Προφήτη Ηλία , τον  Αγ. Αθανάσιο κάνοντας τρεις κύκλους γύρω τους. Φτάνουν στο Ναό του Αγ. Νικολάου, κάνουν και εκεί τρείς περιστροφές και οι πιστοί προσκυνούν όλες τις εικόνες πριν επανατοποθετηθούν στην θέση τους. Σερβίρεται κονιάκ σε όσους θέλουν να ζεσταθούν και καραμέλες ζάχαρης. Ακολουθεί, με πρώτο τον Ιερέα, χορός ζωναράδικος ενώ παράλληλα ψάλλουν τα κάλαντα των Φώτων στη Δαδιώτικη εκδοχή. Ο χορός καταλήγει στην πλατεία του χωριού όπου στήνεται ένα τρικούβερτο γλέντι. Απαραίτητη η παρουσία της γκάιντας.

Την ίδια μέρα, το μεσημέρι, χτυπάει πάλι η καμπάνα ώστε να μαζευτούν οι πιστοί και να συνοδεύσουν την εικόνα της Παναγίας πίσω στο μοναστήρι. Οι άντρες του χωριού αναλαμβάνουν πάλι τη μεταφορά της στα χέρια και οι υπόλοιποι πιστοί ακολουθούν

Το ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗ ΜΕΡΑ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ

Θρυλείται ένα θαύμα της Παναγιάς μεταξύ των κατοίκων της Δαδιάς. Σχετικά πρόσφατο, προ 30 περίπου χρόνια. Ένας νεαρός Δαδιώτης  έπασχε από ανίατη αρρώστια και πήγε στο μοναστήρι της Δαδιάς και παρακάλεσε τη θαυματουργή εικόνα να τον κάνει καλά. Και το θαύμα έγινε.  Ήταν η μέρα των Θεοφανείων και έκτοτε οι κάτοικοι, εις ένδειξιν ευγνωμοσύνης προς την Παναγιά, εορτάζουν τα Θεοφάνια με πανηγυρικό τρόπο. Κάνουν όλοι πορεία (4 χιλιόμετρα) φέρνοντας από το Μοναστήρι την εικόνα της Παναγιάς  και μετά πάλι πεζή την επιστρέφουν στο Μοναστήρι. Συνήθως υπό κακές καιρικές συνθήκες, 15 βαθμούς κάτω από το μηδέν, αλλά το κάνουν έστω κι αν τουρτουριάζουν!

Μια χρονιά όμως, παραμέλησαν το έθιμο, αλλά ώ του θαύματος και πάλι, η εικόνα της Παναγιάς του Μοναστηριού τη μέρα των Θεοφανείων ήταν στη θέση της στο χωριό!